Het slot bleek in al die jaren nauwelijks verandert en het ademde nog steeds de sfeer van roofridders, lang vervlogen tijden en de staatsgevangenis die het in de 17e eeuw was. Tegelijkertijd was er in het slot ook uitgebreid aandacht voor een ander aspect, wat ik bijkans vergeten was. Het was dit jaar 400 jaar geleden dat Hugo de Groot op spectaculaire wijze in een boekenkist uit het slot wist te ontsnappen.

Hugo de Groot (1583–1645), ook wel bekend als Hugo Grotius, kennen wij vooral als rechtsgeleerde, filosoof en schrijver. Een van zijn bekendste werken is het in 1609 gepubliceerde werk met de titel Mare Liberum (De vrije zee). In deze publicatie verdedigde hij het principe dat de zee 'van iedereen' is.

Waarom dit verhaal hoor ik je denken, dit is tenslotte lang geleden. De reden dat ik dit vertel is het feit dat De Groot met deze publicatie de grondslag legde voor het moderne natuur- en volkenrecht. Uiteraard had deze verhandeling ook te maken met de internationale (specerijen)handel, maar het uitgangspunt dat iets ‘van iedereen’ kan zijn is nog steeds uiterst actueel.

Denk bijvoorbeeld aan het vraagstuk rond de natuur. Zonder onze inmenging weet de natuur zichzelf in een dynamisch evenwicht te houden en regenereert zichzelf. Biodiversiteit is van cruciaal belang voor het voortbestaan van de natuur, maar ook voor talloze menselijke activiteiten. De aarde is letterlijk de grond van ons bestaan. Daarmee is zij van en voor iedereen en dragen wij met z’n allen de verantwoordelijkheid voor haar. Of is de natuur wellicht niet ‘van ons’ maar van zichzelf en zijn wij slechts passanten?  En als de natuur van zichzelf is, wat betekent dit voor onze relatie met de natuur? Hoe zou deze relatie er in de toekomst uit kunnen en moeten zien? En vooral ook de vraag wat dit betekent voor toekomstige generaties? Wat is onze gemeenschappelijke droom en op welke wijze kunnen we het welzijn van deze toekomstige generaties laten meewegen bij onze besluitvorming?

Vanuit de Foundation zijn we alweer enkele jaren betrokken bij een organisatie die aan dit vraagstuk werkt en als ouder van twee (bijna) volwassen dochters ben ik mij meer en meer in dit onderwerp gaan verdiepen. Hoe kunnen wij ons in ons werk laten inspireren en leiden door het welbevinden van de generaties na ons? Hoe blikken wij vooruit naar de mooist mogelijke toekomst voor de wereld en voor onze (klein)kinderen en hoe kunnen we hier op de beste wijze aan bijdragen?

Dit vormt de basis van hetgeen wij bij Triodos Foundation dagelijks mogen doen: Met schenkingen bijdragen aan ontwikkeling van anderen en onze wereld.

Mede namens het bestuur en mijn collega’s wens ik iedereen alvast prettige feestdagen en een mooi begin van het nieuwe jaar!